BESLENME VE KEMİK SAĞLIĞI
Vücudumuzun tüm dokularında olduğu gibi, kemiklerimiz de yaşayan, sürekli yapım ve yıkım halinde olan dokulardır. Kemik dokusunu oluşturan hücreler bir taraftan yenilenmekte iken, diğer taraftan yıkılmaktadır. Kemik yapımı bebeklik ve çocukluk döneminde hızlı olmakta 25-35 yaşlardan sonra ise yavaşlamakta, bu yaşlardan itibaren kemik yıkımı giderek artmaktadır. Kemik yıkımının artması, kemiklerimizde zayıflamaya yol açmakta, bunun sonucunda kemiklerde kırılma olasılığının artması ve kırıkların meydana gelmesi ile karşılaştığımız osteoporoz hastalığının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Osteoporoz sinsice yavaş yavaş ilerleyen bir hastalık olduğu için zamanında kontroller yapılıp önlemler alınmazsa ciddi rahatsızlık ve sakatlıklara neden olabilir. Ortalama ömrün uzaması ile kemik erimesine bağlı kırıklarda artışlar gözlenmiştir. Bunlardan en önemlisi kalça kırığı olup, kalça kırığı geçirenlerin % 50'sinde fiziksel iş yapabilme kapasitesi önemli ölçüde azalmaktadır.
Daha sağlıklı kemiklere sahip olmak, kemik erimesini önleyebilmek ve yaşamımızı daha sağlıklı sürdürebilmemiz için beslenmemizde bazı değişiklikler yaparak bilinçli ve dengeli beslenmeyi alışkanlık haline getirmeliyiz.
- Kemiklerin korunup güçlenmesinde kalsiyum mineralinin önemi büyüktür.Yeteri kadar kalsiyum alınmazsa vücut kandaki kalsiyum dengesini sağlamak için kemiklerdeki kalsiyumu kullanır. En önemli kaynakları süt ve süt ürünleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurutulmuş meyveler ve kuru baklagillerdir. Gün içerisinde en az 3-4 porsiyon süt ve süt ürünü tüketmeli, öğünlerimizde yeşil yapraklı sebzelere ağırlık vermeli, ara öğünlerde ceviz,badem, fındık gibi kuruyemiş veya kuru meyveler tercih etmeliyiz.
- D vitamini, bağırsaklarda kalsiyum emilimine yardımcı olur. Bu nedenle haftada 2 defa balık tüketmek kemik sağlığını olumlu etkiler. Kemiklerde D vitamini yoğunluğunu arttırmak için günde 15-20 dakika güneş ışığından faydalanmalıyız.
- Fosfor, sağlıklı kemik gelişimi için gerekli olup en zengin kaynağı, protein içeriği yüksek olan et ve süt ürünleridir.
- Magnezyum kemik gelişimine katkı sağlar. Kuru baklagiller, yağlı tohumlar, rafine edilmemiş tahıl taneleri ve koyu yeşil yapraklı sebzeler önemli magnezyum kaynağıdır.
- Çinko sağlıklı kemik gelişimi için gereklidir. Çinko içeren besinler deniz ürünleri, kırmızı et, mantar, ceviz, badem, fındık, fasulye, bulgur ve bezelye olarak sıralanabilir.
- Aşırı kafein ve tuz tüketimi idrarla kalsiyumun atılımını artırdığından, kaliteli bir yaşlanma için bunlardan uzak durmak gerekir. Günde 2-3 fincandan fazla çay veya kahve; 4-5 gr dan fazla tuz tüketmemeliyiz.
- Sigara ve alkol kullanımı, uzun süre yüksek dozda kullanılan ilaçlar ( örn.kortikosteroidler, troid ilaçlar, antikoagülanlar..) kemik yoğunluğunu azaltan faktörlerdendir.
- Egzersiz minerallerin kemiklere yerleşmesine sağlayarak kemiğin sertleşmesini sağlar. Bu nedenle hayat boyu fiziksel avtivite yaparak kemik sağlığını korumalıyız.
geri
